Përpara njeriut qëndrojnë dhjetra, qindra e mijëra porta. Çdo sekondë e re është një portë përballë së cilës duhet të qëndrosh. Secila portë ka të veçanta. Ka stilin e vet, zbukurimet e veta. Ti je udhëtari që kalamendesh në pragun e secilës prej tyre. Ta çelësh apo jo? Kjo është dilema e madhe që bashkëjeton me qenien tënde përgjatë përkohësisë. Është ligj që nuk i shmangesh kurrsesi. Qëndron dhe mendon. Çfarë të ketë përtej? Kurioziteti i përhershëm dhe i pazhdukshëm i njeriut. Nuk është dhe aq e thjeshtë të marrësh një vendim. Marrja e vendimit është përgjegjësi. Është tension dhe ankth, sepse të ekspozon përballë diçkaje që nuk e njeh drejtpërdrejt, që nuk e ke prekur e nuk ke një përvojë, edhe pse shumëçka mund të kesh dëgjuar.
Kandili që ke në zemër me siguri do të të ndriçojë dhe ti do të shquash në portat përballë të cilave qëndron shenja që do të të përcjellin mesazhin, kurioziteti për të cilin të bren si pika e ujit gurin. Ky është kandili që ndriçon prej vajit që vjen prej një peme të bekuar. Kandil që nuk e fik asnjë erë, asnjë stuhi.
Ti qëndron përballë portës. Lexon shenjat. Shenjat flasin me heshtjen e tyre. Zemra jote e kupton tashmë nëse duhet apo nuk duhet të çelë portën e rradhës. Jo çdo portë është aty për t’u çelur. Ka porta që mund t’u afrohesh deri tek pragu. Ka porta që nuk duhet t’u afrohesh asesi. Ka porta të cilat mund t’i çelësh paksa, por jo të kalosh pragun e tyre. Ka të tjera që është detyrë t’i çelësh. Kjo është jeta. Ky është njeriu. Në gjithë këtë udhëtim e qëndrim përballë portash nuk duhet harruar ripërtëritja e zemrës me dritën e kandilit.
Kushdo që nuk ndriçohet prej këtij kandili me vaj nga pema e bekuar, nuk mund t’i lexojë shenjat e portave. Për pasojë kurioziteti do ta mbërthejë tërësisht zemrën e tij të mbetur në errësirë. Dëshira e ethshme për të njohur çfarë ka përtej çdo porte përballë së cilës qëndron bëhet sunduese. Njeriu bëhet skllav i saj. Skllavi ka detyrë të bindet ndaj zotërisë apo zonjës së vet pa kundërshtuar aspak, dhe pa pyetur nëse veprimi që do të kryejë është i drejtë ose jo, i mirë ose jo. Skllavi i dëshirave të ethshme rend të hapë çdo portë. Kërkon të marrë e të bëjë pjesë të qenies çfarëdo që gjen. Për të, çdo gjë ka të njëjtën shije, mjafton që të ketë oreks dhe stomak që nuk trazohet lehtë nga kjo mide e çuditshme, por jo e pazakontë për skllavin që është mësuar të ushqehet me thërrimet që bien nga tavolina e zotëriut.
Hap një portë. Kalon pragun. Hyn në të. Merr atë për të cilën urdhërohet nga zotëria apo zonja dhe largohet për të hyrë sërish në një tjetër portë. Asnjë portë nuk duhet lënë mbyllur. Sheh diellin në horizont dhe mendon që ka ende kohë për t’i hapur të gjitha. Diku fshihet paraja, pushteti, femra, xhevahirët, rubinët, smeraldët, fama, lëvdatat njerëzore, krenaria e sëmurë, superioriteti, arroganca, inati, zilia, smira, uria e stomakut, ushqimet lëndore, pijet, falltarët, ruletat, ahengjet që nuk njohin limite, dëshirat që nuk njohin kufij përveç pamundësisë; janë kaq shumë porta dhe të gjitha duhen hapur prej skllavit të nënshtruar.
Hedh sytë sërish në horizont. Dielli ende nuk ka perënduar. Paskam ende kohë i thotë vetes. Dhe vazhdon e vazhdon me hapjen e portave. Ka porta që i hap vetëm një herë. Ka porta që rikthehet t’i hapë sërish. E më së shumti rihap ato porta ku pasioni për çfarë gjendet përtej pragut ka lëshuar rrënjë të thella në zemrën e terratisur. Sa më shumë që rikthehet aty, aq më shumë fuqizohet dëshira për t’u rikthyer sërish. Jeta kthehet në një torturë. Madje dhe kënaqësia që merr në dukje është një tjetër torturë.
Kushqo që e vështron së largu këtë të pangopur do të besojë se qenka një punëtor i mbaruar, teksa rend të hapë e të rihapë portat prej nga del i ngarkuar me “kënaqësi”. Madje ka syresh që edhe mund të zilepsen prej së largu, dhe do të dëshironin të ishin në vend të tij. Ndodh kështu, sepse gjithmonë gjërat që gjenden larg nuk të sjellin shqetësim e për rrjedhojë të duken më tërheqëse. Por nëse e largëta do të bëhej e afërt do të shihje më qartë dhe do të kuptoje se shikimi jo gjithmonë të jep të drejtë nëse është i vetmi që gjykon.
Dielli po i afrohet perëndimit. I pangopuri nuk e vëren aspak që hija e zmadhuar së tepërmi shpejt do të tretet bashkë me ditën që po mbyllet. Është kaq i hutuar saqë dielli në perëndim nuk e kthjellon aspak. I vetmi shqetësim për të është se edhe sa “kënaqësi” të tjera mund të marrë me vete. I brejtur nga ky shqetësim dhe i skllavëruar nga pangopësia e gjen veten pa diell tashmë. Nata e përpiu ndriçimin. Është një natë ky yje nuk ka. Të vetmit shoqërues mbeten gjurmët e fjalëve dhe veprave përballë portave të heshtura që tashmë nuk ka kush t’i hapë.
Një jetë duke vrapuar për të shuar urinë e pangopësisë. Një jetë e kaluar si skllav edhe pse së largu dukesh zotëri fin. Një jetë duke grumbulluar “kënaqësi” dhe në fund i tretur bashkë me ditën ku mund të çelje sytë e zemrës, para se të çelje duke t’u marrë fryma portat, shenjat e të cilave s’munde t’i lexoje. Duke kërkuar “kënaqësi” iu shmange vetëm njërës portë, portës së fatkeqësive. Por ishte tepër vonë kur kuptove se ishte e vetmja portë ku t’i kishe hyrë realisht. Ishte e vetmja portë që të mirëpriti në fund të ditës tënde mbi tokë, ngaqë gjithë portat e tjera tashmë ishin mbyllur për të mos u hapur më.
Nuredin Nazarko