Njeriu është i prirur drejt ecjes me kahe të kundërta. Shpesh paralele. Shpesh drejtime të kithëta. Akoma dhe më shpesh drejtime më pikëpërplasje të forta, që janë dëshmi e akullt mbi natyrën e karakterit të njeriut. Në këtë det të qetë e të shkulmëzuar noton anija e qenies njerëzore, në përpjekje për të gjetur limane ku të lëshojë spirancën. Sa kalon njëfarë kohe në qetësi, ndizet shpirti i aventurës dhe hidhet menjëherë në lundrim pa e ditur se me çfarë rreziqesh do të ndeshet. Për të ruajtur anijen të pacenuar dhe, ç’është më e rëndësishmja, për të mos u fundosur, nuk duhet të tërhiqemi nga lundrimi. Duhet të thellojmë dijet mbi detin, lundrimin, cilësinë e anijes. Te përballja me rrezikun ndryshojnë njerëzit nga njëri-tjetri, por ajo që i bashkon është: Di, po nuk do.
Këtu ndahen njerëzit nga njëri-tjetri. Di, po nuk do. Peshorja e lartësisë së vlerave dhe cilësisë së tyre.
Di të nxisë përçarje, po nuk do.
Di të vjedhë, po nuk do.
Di të thashethemnojë, po nuk do.
Di të humbasë nderin, po nuk do.
Di të zhvatë, po nuk do.
Di të mashtrojë, po nuk do.
Di të përbaltet, po nuk do.
Di të shkelë në dërrasë të kalbur, po nuk do.
Di të jetë zemërlig, po nuk do.
Di të helmojë jetën e tjetrit, po nuk do.
Di të jetë i egër dhe i pamëshirshëm, po nuk do.
Di të jetë fytyrëengjëll me zemër djalli, po nuk do.
Di të shtypë të varfrin, jetimin, të dobëtin, të mjerin, po nuk do.
Di të ngulë thika pas shpine, po nuk do.
Di të jetë bukëshkalë, po nuk do.
Di të jetë mosmirënjohës dhe besëprerë, po nuk do.
Di të vjellë vrer, po nuk do.
Di të jetë pa skrupuj, po nuk do.
Di të jetë delenxhi e lafarak, po nuk do.
Di të jetë sahanlëpirës e puthador, po nuk do.
Di të jetë mashtrues kalibri, duke përdoruar të vërtetën e mirësinë si tunikë poshtë së cilës fsheh kamën e ligësisë, po nuk do.
Di të jetë i paditur, po nuk do.
Di të jetojë në limane të qeta, por është i dashuruar me detin dhe lundrimin.
Antipod i kësaj qenie është e njëjta qenie po në kahun e përkundërt. Edhe kjo qenie jo se nuk di se çfarë vlere kanë zgjedhjet që kryen, po nuk do të jetë në anën e lartësimit të zemrave dhe virtyteve.
Di të jetë fytyrëqeshur, po nuk do.
Di të jetë i drejtë, po nuk do.
Di të thotë të vërtetën, po nuk do.
Di të mos vjedhë, po nuk do.
Di të jetë i ndershëm, po nuk do.
Di të jetë mirënjohës, po nuk do.
Di të jetë i moralshëm, po nuk do.
Di të jetë zemërmirë, po nuk do.
Di të jetë i mëshirshëm dhe i butë, po nuk do.
Di të jetë i fjalës dhe i besës, po nuk do.
Di të jetë mikpritës dhe i respektuar, po nuk do.
Di të jetë në anën e së mirës dhe virtyteve, po nuk do.
Di të jetë qenie që jeton, po nuk do.
Di të vijë era parfum lulesh, po nuk do.
Di të lundrojnë mes dallgësh e ngushticash, po nuk do.
Ka zgjedhur të ngrohë vezët në furrikun e së keqes. Me vetëdije refuzon të mirën, pasi nuk ka qenie që të mos arrijë të kuptojë vijën ndarëse mes së mirës dhe së keqes. Zelltar në përmbushjen e dëshirave, që mbijnë si fara e sinapit dhe duhen ushqyer e mbajtur në jetë. Duke ushqyer gjërat e pavlera edhe vetë njeriu zhvlerësohet dalëngadalë, duke humbur trajtën njerëzore. E keqja që zgjedhin të ushqejnë zapton zemrën dhe nuk lejon që të buisin farat e së mirës. Kjo është tragjedia. Dhe kur kjo tragjedi vihet në skenë, asgjë e bukur nuk mund t’i ofrohet publikut përveç pamjes së tmerrshme të shpirtit, që luan këtë rol, dhe mesazhit të kthjellët që të mos jetojë me një tragjedi të tillë.
I takon gjithsecilit nga ne që kur të mbërrijë në pikën ku ndahen kahet e lëvizjeve, di po nuk do, të peshojë mirë vendimin nga cili kah do ta mbajë udhën. Pjesa tjetër është përmbushje e vendimit. Rëndësia themelore i takon mendimit, pasi aktet janë të udhëhequra tërësisht prej tij. Të sfidojmë veten dhe të vrapojmë drejt kopshteve të bukura të refuzimit të së keqes.
Nuredin Nazarko
